آی تی فوتبال ، بخش تحقیق و توسعه فوتبال ، بررسی آثار مشاهیر و بزرگان دنیای فوتبال

نام :

ژوزه ماریو دوس سانتوس مورینیو فلیکس

تولد :

۲۶ ژانویه ۱۹۶۳ میلادی

شهرت :

مربی ، بازیکن و تحلیلگر فوتبال

تاریخچه زندگی :

او در شهر ستوبالِ کشور پرتغال و در یک خانواده پرجمعیت طبقه متوسط به دنیا آمد. پدرش «فلیکس مورینیو» و مادرش «ماریو ژولیا کاروژولا دوس سانتوس» نام دارند.پدرش دروازه‌بان حرفه‌ای فوتبال بود و در تیم‌های بلننسس و ستوبال به فوتبال مشغول بود و توانست یک بازی ملی را در تیم ملی پرتغال، تجربه کند. مادرش نیز معلم کلاس ابتدایی بود که از خاندانی ثروتمند آمده بود.

فوتبال بخشی از زندگی ژوزه شده بود و وی همیشه مشتاق دیدن بازی پدرش بود. وی آخر هر هفته، برای دیدن بازی پدرش به شهرهای مختلف می‌رفت تا اطلاعاتش را از فوتبال، افزایش دهد. سپس زمانی که فلیکس پدر، دوران بازیگریش تمام شد و مربی شده بود، ژوزه به یک دانشجوی ورزش تبدیل شده بود. وی تمرینات تیم را با دقت نگاه می‌کرد و در مواقع لازم، بازی تیم‌های رقیب را زیر نظر می‌گرفت و آن‌ها را آنالیز می‌کرد.

ژوزه می‌خواست جا پای پدر بگذارد و فوتبالیست شود و برای همین بود که به تیم پایه بلننسس پیوست. سپس به تیم اصلی «ریو اوه» راه پیدا کرد و زیر نظر پدرش که سرمربی تیم بود، به بازی پرداخت. بعد از آن، به تیم‌های «بلننسس» و «سسیمبرا» پیوست اما گذشت زمان نشان داد که وی قدرت و سرعت لازم را برای تبدیل شدن به یک فوتبالیست حرفه‌ای، ندارد. به همین دلیل بود که وی تصمیم گرفت تا به یک سرمربی حرفه‌ای تبدیل شود.اما مادرش نام وی را در یک مدرسه بازرگانی نوشت تا ژوزه به تحصیل بپردازد. ژوزه تنها یک روز به آن مدرسه رفت و پس از آن، تصمیم گرفت تا تمام فکرش را روی ورزش بگذارد و از همین رو، به دانشگاه صنعتی لیسبون رفت و در رشته تربیت بدنی، شروع به تحصیل کرد.ژوزه درسش را در طی ۵ سال و در چندین مدرسه به پایان رساند و توانست دیپلمش را با نمرات خوب دریافت کند.سپس در کلاس‌های مربیگری شرکت کرد و آنجا بود که تصمیم گرفت تا شیوه متفاوتی را در مربیگری بکار بگیرد و تئوری‌های مربیگری را با تکنیک‌های روحی و روانی در هم آمیزد.

مورینیو جوان، در اوایل دهه ۹۰ و پس از آنکه شغل معلم ورزشی را رها کرد، تصمیم گرفت تا به سمت رویایش برود و در اولین قدم، مربی تیم پایه شهرش شد. وی پله‌های ترقی را طی می‌کرد و دستیار مربی‌های تیم‌های بهتر شد.در سال ۱۹۹۲، فرصت مترجمی برای یک مربی بزرگ خارجی را بدست آورد. سر بابی رابسون به عنوان سرمربی جدید اسپورتینگِ لیسبون انتخاب شد و مسئولین تیم ژوزه را به عنوان مترجم وی انتخاب کردند.

سوابق فوتبالی :

پس از دوران کوتاه و کم‌فروغ بازی، مورینیو به مربیگری روی آورد. اوایل دههٔ ۹۰ به عنوان دستیار مربی و سرمربی تیم‌های پایه، کار خود را آغاز کرد تا اینکه به عنوان مترجم بابی رابسون، مربی مشهور انگلیسی، انتخاب شد. ژوزهٔ جوان، در آن زمان که مترجم رابسون در باشگاه‌های پرتغالی اسپورتینگ لیسبون و پورتو بود، از مربی کهنه‌کار انگلیسی درس‌های زیادی گرفت تا اینکه به عنوان دستیار و مترجم به همراه رابسون به لیگ اسپانیا و بارسلونا رفت. پس از آنکه رابسون بارسلونا را ترک کرد، مورینیو به عنوان دستیار لوییس فن خال به کار خود در بارسلونا ادامه داد.

ژوزه دوران سرمربیگری خود را با دوره‌های کوتاه اما موفق در تیم‌های پرتغالی بنفیکا و لییرا آغاز کرد. سپس در سال ۲۰۰۲، مجدداً به پورتو بازگشت اما این‌بار به عنوان سرمربی، راهی پورتو شد. ژوزه دورانی رؤیایی با پورتو داشت و از همان زمان خود را به عنوان مربی بزرگ شناساند. وی در سال اول حضورش موفق شد با پورتو سه جام به‌دست‌آورد. اعضای پورتو در آن سال، قهرمان لیگ پرتغال، قهرمان جام حذفی پرتغال و قهرمان جام یوفا شدند. در سال بعد نیز مورینیوی جوان دوران بسیار خوبی داشت و توانست پورتو را برای دومین سال، قهرمان پرتغال کند اما اوج کار وی، رسیدن به اوج افتخار در معتبرترین رقابت اروپایی و قهرمان کردن پورتو در لیگ قهرمانان اروپا بود.

در ادامهٔ همان سال، مورینیو که در ابتدای راه مربیگریش بود، به لیگ برتر در انگلیس رفت و سرمربی چلسی شد. چلسی در طی دو سال بعد موفق شد دو بار متوالی و بعد از ۵۰ سال قهرمان لیگ شود. مورینیو در طی همین دو سال به عنوان بهترین مربی سال از طرف فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال انتخاب شد.

پس از درگیریش با مدیریت باشگاه چلسی، مورینیو این‌بار ایتالیا را انتخاب کرد و در اوایل سال ۲۰۰۸ و با امضای قراردادی ۳ ساله، به عنوان سرمربی اینترمیلان انتخاب شد. در کمتر از ۳ ماه، مورینیو اولین جام خود را با اینتر کسب کرد و توانست سوپر جام ایتالیا را فتح کند و فصل اولش در ایتالیا را با قهرمانی در سری آ کامل کرد. اما در سال بعد مورینیو اینتر را سه‌جامه کرد تا این تیم اولین تیم در تاریخ ایتالیا شود که موفق به چنین کاری می‌شود. اینتری‌ها موفق شدند قهرمان سری آ و جام حذفی ایتالیا شوند اما از همه مهم‌تر، آن‌ها توانستند زیرنظر مورینیو، قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شوند. مورینیو نیز با این کار به سومین مربی در تاریخ و پس از ارنست هاپل و اوتمار هیتسفلد بدل شد که با ۲ تیم مختلف، قهرمان رقابت‌های لیگ قهرمانان اروپا شده‌است. این افتخارات باعث شد تا وی مجدداً از طریق فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان بهترین سرمربی سال ۲۰۱۰ انتخاب شود. علاوه بر آن مورینیو توانست در این سال جایزهٔ توپ طلا بهترین مربی سال فیفا را که برای اولین بار اهدا شد، دریافت کند. در ۲۸ مهٔ سال ۲۰۱۰ نیز مورینیو با امضای قراردادی ۴ ساله به لیگ اسپانیا رفت و سرمربیگری تیم رئال مادرید را به عهده گرفت.

او در فصل اول هدایت رئال مادرید، موفق شد رئال مادرید را پس از ۱۸ سال، به عنوان قهرمانی کوپا دل‌ری برساند.او در فصل دوم هدایت رئال مادرید، با کسب بیشترین امتیاز تاریخ لالیگا، این تیم را به عنوان قهرمانی لالیگا رساند.در سال ۲۰۱۳ و در آخرین فصل حضور خود در رئال مادرید، در حالیکه تنها موفق به فتح سوپرجام اسپانیا شده بود، این تیم را ترک کرد و به چلسی بازگشت. او در چلسی بار دیگر فاتح لیگ برتر انگلیس و جام اتحادیه انگلیس شد؛ اما در سال ۲۰۱۵ و به دلیل نتایج ضعیف از چلسی برکنار شد.مورینیو در سال ۲۰۱۶ هدایت منچستریونایتد را برعهده گرفت؛ جایی که او در فصل نخست هدایت یونایتد، موفق به قهرمانی در لیگ اروپا، جام اتحادیه انگلیس و جام خیریه (سوپرجام) شد. او در فصل دوم هدایت منچستریونایتد، رتبه دوم لیگ برتر، که بهترین رتبه منچستریونایتد پس از سال ۲۰۱۳ و الکس فرگوسن بود، را کسب کرد ولی موفق به کسب جام نشد. مورینیو در دسامبر ۲۰۱۸ و درحالیکه در فصل سوم هدایت منچستریونایتد به سر می‌برد، از هدایت این تیم برکنار شد. ژوزه مورینو در سال ۲۰۲۱ با قراردادی سه ساله هدایت تیم آ اس رم را بر عهده گرفت و در همان سال اول در اولین دوره رقابتهای لیگ کنفرانس اروپا تیم را قهرمان لیگ کنفرانس کرد.

وی در انگلیس یک‌بار خود را «خاص» نامید و از آن زمان به بعد، مطبوعات انگلیس به وی لقب «آقای خاص» دادند .مورینیو همیشه مورد تحسین برترین مربیان فوتبال بوده‌است.

افتخارات :

پورتو

• لیگ برتر فوتبال پرتغال: ۰۳–۲۰۰۲ , ۰۴–۲۰۰۳
• جام حذفی فوتبال پرتغال: ۰۳–۲۰۰۲
• سوپر جام فوتبال پرتغال: ۲۰۰۳
• لیگ قهرمانان اروپا: ۰۴–۲۰۰۳
• لیگ اروپا: ۰۳–۲۰۰۲

چلسی

• لیگ برتر انگلیس: ۰۵–۲۰۰۴ , ۰۶–۲۰۰۵ , ۱۵–۲۰۱۴
• جام حذفی انگلیس: ۰۷–۲۰۰۶
• جام اتحادیه انگلیس: ۰۵–۲۰۰۴ , ۰۷–۲۰۰۶ , ۱۵–۲۰۱۴
• جام خیریه انگلیس (سوپرجام): ۲۰۰۵

اینترمیلان

• سری آ: ۰۹–۲۰۰۸، ۱۰–۲۰۰۹
• جام حذفی ایتالیا: ۱۰–۲۰۰۹
• سوپرجام ایتالیا: ۲۰۰۸
• لیگ قهرمانان اروپا: ۱۰–۲۰۰۹

رئال مادرید

• لالیگا: ۱۲–۲۰۱۱
• کوپا دل ری: ۱۱–۲۰۱۰
• سوپرجام اسپانیا: ۲۰۱۲

منچستریونایتد

• جام اتحادیه انگلیس: ۱۷–۲۰۱۶
• جام خیریه انگلیس (سوپرجام): ۲۰۱۶
• لیگ اروپا: ۱۷–۲۰۱۶

آ.اس. رم

• لیگ کنفرانس اروپا: ۲۲–۲۰۲۱

افتخارات شخصی

• مربی سال پرتغال: ۲ بار | ۰۴–۲۰۰۳–۰۳–۲۰۰۲
• مربی سال انگلیس: ۲ بار | ۰۶–۲۰۰۵–۰۵–۲۰۰۴
• مربی ماه انگلیس: ۳ بار | نوامبر ۲۰۰۴ – ژانویه ۲۰۰۵ – مارس ۲۰۰۷
• مربی سال ایتالیا: ۲ بار | ۲۰۱۰ – ۲۰۰۹
• مربی سال یوفا: ۲ بار | ۰۴–۲۰۰۳–۰۳–۲۰۰۲
• تیم منتخب سال یوفا (بهترین مربی سال): ۴ بار | ۲۰۱۰ – ۲۰۰۵ – ۲۰۰۴ – ۲۰۰۳
• شخصیت ورزشی سال بی‌بی‌سی (بهترین مربی): ۱ بار  ۲۰۰۵
• مرد سال روزنامه لازتا دلا اسپورت: ۱ بار | ۲۰۱۰
• مربی سال روزنامه اونز: ۱ بار | ۲۰۰۵
• توپ طلا فیفا (بهترین مربی سال جهان): ۱ بار | ۲۰۱۰
• بهترین مربی فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال: ۳ بار | ۲۰۰۴ – ۲۰۰۵ – ۲۰۱۰
• بهترین مربی سال مجله ورلد ساکر: ۳ بار | ۲۰۰۴ – ۲۰۰۵ – ۲۰۱۰
• بهترین مربی اتحادیه بین‌المللی ورزش‌ها | ۱ بار: ۲۰۱۰
• بهترین مربی پرتغالی شاغل در خارج از پرتغال | ۲ بار | ۱۰–۲۰۰۹–۰۹–۲۰۰۸

جوایز خاص

• دکترای افتخاری از دانشگاه صنعتی لیسبون، برای دستاوردهایش در فوتبال

وضعیت کنونی :

او در حال حاضر سرمربی باشگاه فوتبال رم ایتالیا است .

(منبع : ویکی پدیا)